☐ Bazylika

Rysunek przedstawia najcenniejszy zabytek Chojnic – Bazylikę Ścięcia św. Jana Chrzciciela. Dzieje Bazyliki są równie burzliwe jak dzieje Chojnic, powstawała i upadała z ruin i zgliszcz równie często jak miasto z którym jest nierozerwalnie związana. Początki jej budowy sięgają roku 1340. Powstała prawdopodobnie na miejscu wcześniejszego drewnianego kościoła o którego losach nic pewnego nam niestety nie wiadomo. Pewne jest natomiast to, że „murowane” Chojnice zaczynają się od czasów krzyżackich (1309), a Bazylika była prawdopodobnie pierwszym murowanym budynkiem użyteczności publicznej. Bazylika to trójnawowa, halowa świątynia wzniesiona w stylu gotyku pomorskiego (nadwiślańskiego) z czerwonej cegły na podmurówce z głazów granitowych. Budowę kościoła rozpoczęto w roku 1340 od absydy mieszczącej prezbiterium i potężnej czterobocznej wieży. Korpus kościoła, wzmocniony szkarpami, łączący wieżę i prezbiterium ukończono w roku 1360. Budowniczowie kościoła nie różnili się wiele od współczesnych „fachowców” i kościół budowany z dwóch stron wyszedł lekko krzywo. Na szczęście widać to tylko na dokładnych planach i rzutach. Wymiary świątyni są następujące: długość 46,2 m, szerokość 19,6 m, wysokość 14,6 m, wysokość wieży, którą podwyższono w roku 1535, 45m, z krzyżem 48m. Kościół konsekrował w roku 1365 bp Piotr, sufragan arcybiskupa gnieźnieńskiego Bogorii Skotnickiego. W nawie północnej znajduje się wejście do krypt gdzie pochowano wielu znanych chojniczan (Herman Han, Franciszek Haeflich). W latach 1555 – 1616 znajdował się w rękach luteran. Liczne pożary miasta i kościoła (1433, 1657, 1733, 1742, 1945) skutkowały kolejnymi przebudowami. Zmieniał się układ przyległych kaplic, wygląd sklepienia czy też dachu (na początku XVIII wieku fara miała dach wzorowany na gdańskiej Bazylice Mariackiej). Największe zdziwienie wśród obecnych chojniczan wywołałby zapewne widok fary sprzed roku 1903, kiedy to wybudowano okazały portal wejściowy w zachodniej ścianie wieży. Wcześniej w miejscu wysokiego na 14,4 m i zbudowanego z 151 warstw cegły portalu znajdowało się niepozorne wejście (2,14 x 1,77 m), a główne wejście do kościoła było w ścianie południowej.

Jacek KLAJNA

Dawne Chojnice – 12 grafik

Miło nam poinformować czytelników, 5 maja ukazała się zapowiadana w poprzednim numerze teczka z grafikami pana Jacka Klajny. Teczka zawiera 12 gotowych do oprawienia grafik przedstawiających dawne Chojnice. Każda grafika w formacie A4 zawiera także opis historyczny. Teczki dostępne są na Starym Rynku w saloniku prasowym „Żurnal” oraz w „Galerii ręce” pana Blocha. Ponadto w chojnickich księgarniach „Wiedza” i „Besteller” przy ulicy Kościuszki oraz w sklepie „RESLER” i Eurostandard – salon oświetlenia.

Redakcja